W szczególności warto zwrócić uwagę na wyrok KIO z dnia 9 lutego 2015 r. (KIO 175/15), w którym Izba odniosła się do kwestii znaczenia kosztorysu w postępowaniu. Mianowicie, w ocenie KIO kosztorys ofertowy, niezależnie od tego, czy jest sporządzany w formie uproszczonej, czy też szczegółowej, nie może stanowić wystarczającej podstawy służącej ustaleniu zakresu prac, do których wykonania zobowiązuje się wykonawca składając ofertę. Skoro przedmiotem zamówienia są roboty budowlane, to – zgodnie z art. 31 ust. 1 Ustawy – opisuje się je za pomocą dokumentacji projektowej i STWiORB. Przedmiar robót jest opracowaniem wtórnym w stosunku do projektu budowlanego, czy STWiORB i pełniącym odmienną rolę niż wspomniane dokumenty. Istotą przedmiaru jest przedstawienie zakresu niezbędnych do wykonania prac (ze wskazaniem jednostek przedmiarowych), co ma pomóc wykonawcom w oszacowaniu pracochłonności, a przede wszystkim kosztów wykonania ujętych w nim robót budowlanych.
W ocenie KIO przedmiar robót, a w konsekwencji także kosztorys sporządzony na jego podstawie, mają jedynie pomocnicze znaczenie w ustaleniu treści zobowiązania wykonawcy, bowiem ich głównym celem jest skalkulowanie ceny oferty, nie zaś zobrazowanie jej zakresu. Obowiązkiem wykonawcy jest zaś realizacja umowy na podstawie dokumentacji projektowej, nie zaś kosztorysu sporządzonego w oparciu o jej fragment, bowiem to dokumentacja projektowa opisuje przedmiot zamówienia, a kosztorys co najwyżej opisuje wynagrodzenie za jego wykonanie, bądź podstawy ustalenia tego wynagrodzenia. Kosztorys nie może zastępować dokumentacji projektowej i być traktowany na równi z nią.
Natomiast jak stwierdziła KIO na kanwie postępowania objętego niniejszym wyrokiem sprzeczności oferty z SIWZ należy upatrywać w takich sytuacjach, w których treść oświadczenia woli wykonawcy wyraża expressis verbis zamiar odstępstwa w zakresie realizacji przedmiotu zamówienia od wymagań opisanych w dokumentacji projektowej, czego nie można zakładać wyłącznie na podstawie odmiennej od oczekiwanej przez zamawiającego konstrukcji kosztorysu ofertowego.
Jak wskazuje KIO w wyroku z dnia 12 marca 2015 r. (KIO 352/15) ewentualne nieścisłości, braki informacyjne, niezgodności z SIWZ i omyłki, winny być usunięte na podstawie działań zamawiającego podejmowanych w oparciu o postanowienia SIWZ, a przede wszystkim z zastosowaniem regulacji przewidzianych w ustawie z 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. Niezgodności w ofercie, niezależnie od ich domniemywanej przez zamawiającego przyczyny i charakteru, winny być naprawione z zastosowaniem regulacji art. 87 ust. 2 Ustawy. Jakakolwiek swoboda zamawiającego jest w tym zakresie wyłączona i może być postrzegana przez pryzmat naruszenia fundamentalnych zasad postępowania.
Z kolei w wyroku KIO z dnia 10 marca 2015 r. (KIO 369/15) Izba wyraźnie podkreśliła, że z przepisu art. 87 ust. 2 Ustawy wynika ogólny zamiar ustawodawcy dopuszczenia do oceny w postępowaniu wszystkich ofert, nawet tych, które zawierają różnego rodzaju błędy, nieścisłości, byleby tylko nie prowadziło to do zniekształcenia woli wykonawcy w zakresie istotnej części jego oferty.
Powyższe należy rozumieć jednoznacznie – zamawiający ma prawo odrzucić ofertę wykonawcy wyłącznie w sytuacji, jeżeli nie jest w stanie na podstawie dostępnych mu informacji, bez konieczności prowadzenia niedozwolonych negocjacji dokonać sanacji uchybień wykonawcy. Jeżeli jednak ma sposobność poprawy omyłek, jego obowiązkiem jest dokonanie tej poprawy i uznanie oferty wykonawcy za prawidłową. Zatem, obowiązkiem zamawiającego jest poprawienie omyłek wykonawcy oferty, a zatem kosztorysu jako integralnej części oferty w przypadku niezgodności z SIWZ.
Bartosz Kozłowski
radca prawny, wspólnik Wielkopolskiej Grupy Prawniczej
