Niniejszy artykuł stanowi kontynuację artykułów dostępnych pod linkiem: https://blog.e-publicznydoradca.pl/postepowanie-odwolawcze-najwazniejsze-zmiany-w-2021-roku-cz-1/ oraz https://blog.e-publicznydoradca.pl/postepowanie-odwolawcze-najwazniejsze-zmiany-w-2021-roku-cz-2/
Jak wskazano w części pierwszej cyklu artykułów poświęconych najważniejszym zmianom w postępowaniu odwoławczym na kanwie obecnie obowiązujących przepisów tj. ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej Pzp), odwołanie przysługuje także na projektowane postanowienia umowy. Ustawodawca wprowadził szereg regulacji z tą kwestią związanych. W konsekwencji wprowadzony został art. 554 ust. 1 pkt 2 Pzp zgodnie z którym Izba uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi niezgodność projektowanego postanowienia umowy z wymaganiami wynikającymi z przepisów ustawy. W tym kontekście ważną zmianą jest regulacja, o której mowa w art. 554 ust. 6 Pzp. Zgodnie z przytoczonym artykułem Izba nie może nakazać zawarcia umowy lub wprowadzenia do umowy postanowienia o określonej treści. Powyższe ma znaczenie zarówno dla zamawiających, jak i odwołujących. Należy bowiem zaznaczyć, że w konsekwencji wprowadzenia omawianego przepisu, odwołujący obarczony został obowiązkiem takiego sformułowania żądania co do rozstrzygnięcia odwołania, aby Izba uwzględniając to odwołanie mogła wskazać w jakim kierunku postanowienie umowy powinno zostać zmienione bez określenia bezpośredniego brzmienia postanowienia. Z kolei po stronie zamawiającego spoczywa ciężar wnikliwej interpretacji orzeczenia tak, aby to postanowienie sformułowane zostało w sposób, który będzie całkowicie zgodny z sentencją wyroku.
Kolejną kwestią wymagającą wspomnienia jest wprowadzenie nowej przesłanki umorzenia postępowania odwoławczego. Zgodnie z art. 568 pkt 2 Pzp Izba umarza postępowania odwoławcze, w formie postanowienia, w przypadku stwierdzenia, że dalsze postępowanie stało się z innej przyczyny zbędne lub niedopuszczalne. Przesłanka ta ma charakter otwarty, a ustawodawca nie wymienia żadnych przykładowych sytuacji, które wskazywałyby na to jakie sytuacje będą umożliwiały umorzenie postępowania na omawianej podstawie. Należy spodziewać się, że przyszłe orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej powinny rozstrzygnąć, w jakich okolicznościach można stwierdzić, że dalsze postępowanie stało się z innej przyczyny zbędne lub niedopuszczalne.
Zmianą wpływającą na aspekty techniczne związane z przebiegiem posiedzenia i rozprawy jest wprowadzenie protokołowania za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk. Zmiana ta na podstawie art. 570 ust. 1 Pzp wprowadza rozwiązania, które stosowane są już przez sądy powszechne. Niewątpliwie jest ona korzystna dla wszystkich uczestników postępowania odwoławczego, bowiem umożliwia bardzo dokładne i szczegółowe odtworzenie przebiegu posiedzenia i rozprawy.
Na gruncie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2021 r., jak i obecnie co do zasady obowiązuje zakaz zawarcia umowy. Wyjątek od tej zasady sformułowany został w art. 578 ust. 2 Pzp zgodnie z którym Izba może uchylić zakaz zawarcia umowy, jeżeli:
1) niezawarcie umowy mogłoby spowodować negatywne skutki dla interesu publicznego, przewyższające korzyści związane z koniecznością ochrony wszystkich interesów, w odniesieniu do których zachodzi prawdopodobieństwo doznania uszczerbku w wyniku czynności podjętych przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia;
2) zamawiający uprawdopodobnił, że odwołanie wnoszone jest wyłącznie w celu uniemożliwienia zawarcia umowy.
Pierwsza przesłanka poza kosmetyczną zmianą polegającą na wykreśleniu wyrażenia „w szczególności w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa,” nie zmieniła się. Ustawodawca w punkcie drugim wprowadził jednak zupełnie nową okoliczność umożliwiającą Izbie uchylenie zakazu zawarcia umowy. Należy podkreślić, że w tym przypadku wymagane jest uprawdopodobnienie przez zamawiającego zaistnienia tej przesłanki.
