Spełnienie wyłącznie warunków formalnych zawartych w treści art. 6a nie jest samodzielną przesłanką możliwości jego zastosowania. Artykuł ten nie wyłącza bowiem zastosowania normy prawnej zawartej w treści art. 5b pkt 1 p.z.p zgodnie z którą zakazuje się podziału zamówienia w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy.

Zgodnie z treścią art. 36aa ust. 1 p.z.p., w którym mowa o tym, że zamawiający może podzielić zamówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części. Zgodnie z brzmieniem powyższego przepisu podział zamówienia na części jest działaniem uprawnionym, toteż zamawiający nie musi uzasadniać podziału względami ekonomicznymi, organizacyjnymi, czy też celowościowymi.

Dokonując podziału, należy mieć jednak na względzie treść art. 32 ust. 4 p.z.p., zgodnie z którym jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części.

Zamawiający ma możliwość dokonania podziału zamówienia na części na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest przeprowadzenie jednego postępowania przy jednoczesnym podziale go na mniejsze części z dopuszczeniem składania ofert częściowych. Z kolei drugi sposób polega na ogłoszeniu kilku postępowań z tym zastrzeżeniem, że każde z nich jest prowadzone z zastosowaniem procedury właściwej dla szacunkowej wartości zamówienia wszystkich jego części.
Analizując kwestię podziału przedmiotu zamówienia należy przytoczyć także treść art. 5b ust. 2 lit. b p.z.p., zgodnie z którym zamawiający nie może dzielić zamówienia na odrębne zadania, w celu uniknięcia łącznego szacowania ich wartości.

Mając na uwadze powyższe, zamawiający każdorazowo może dokonać podziału zamówienia na mniejsze części, natomiast sam podział zamówienia nie będzie stał w sprzeczności z prawem, pod warunkiem gdy postępowania dla poszczególnych części będą prowadzone w trybie właściwym dla łącznej wartości wszystkich części, na które podzielono zamówienie. Przestrzeganie niniejszej reguły jest decydujące dla stwierdzenia, czy zamawiający prawidłowo dokonał szacowania wartości zamówienia.

Art. 6a p.z.p. stanowi wyjątek od określonej powyżej zasady. Zgodnie z nim w przypadku zamówień udzielanych w częściach, do udzielenia zamówienia na daną część zamawiający może stosować przepisy właściwe dla wartości tej części zamówienia, jeżeli jej wartość jest mniejsza niż wyrażona w złotych równowartość kwoty 80.000 euro dla dostaw lub usług oraz 1.000.000 euro dla robót budowlanych, pod warunkiem że łączna wartość tych części wynosi nie więcej niż 20% wartości zamówienia. Powyższy artykuł implementuje regulacje przewidziane w art. 5 ust. 10 dyrektywy 2014/24/UE i art. 16 ust. 10 dyrektywy 2014/25/UE, w których wskazano, że niezależnie od ust. 8 i 9 podmioty zamawiające mogą udzielić zamówień na poszczególne części bez stosowania procedur przewidzianych w niniejszej dyrektywie, pod warunkiem że szacunkowa wartość bez VAT danej części wynosi w przypadku dostaw lub usług mniej niż 80.000 EUR, a w przypadku robót budowlanych mniej niż 1 mln EUR. Łączna wartość części zamówienia udzielonych w ten sposób bez stosowania przepisów niniejszej dyrektywy nie może jednak przekroczyć 20 % łącznej wartości wszystkich części, na które zostały podzielone proponowane roboty budowlane, proponowane nabycie podobnych dostaw lub proponowane świadczenie usług.

Zastosowanie art. 6a p.z.p. odnosi się do sytuacji kiedy to podział zamówienia na części polega na podziale na odrębne postępowania. Nie odnosi się to do postępowań, w których zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych (Skubiszak-Kalinowska Irena. Art. 6(a). W: Prawo zamówień publicznych. Komentarz aktualizowany. System Informacji Prawnej LEX, 2019.).
Skorzystanie z procedury określonej w art. 6a p.z.p. uzależnione jest od spełnienia łącznego dwóch przesłanek t.j.:
1) wartość części zamówienia jest mniejsza od kwoty 80 000 euro (w przypadku zamówienia na roboty budowlane jest mniejsza od kwoty 1 000 000 euro);
2) wartość pojedynczej części zamówienia lub łączna wartość pojedynczych części zamówienia nie przekracza 20% wartości całego zamówienia.

W praktyce powołany przepis umożliwia zastosowanie dla części zamówienia łagodniejszej procedury udzielenia zamówienia, wliczając w to odstąpienie od stosowania p.z.p., jeśli wartość zamówienia nie przekroczy 30 tys. euro. W celu wyjaśnienia przytoczonych wyżej progów kwotowych i procentowych należy przywołać opinię doktryny prawniczej, w której wskazuje się: „(…) w każdym przypadku wartość pojedynczego zamówienia nie może przekraczać podanych kwot, natomiast odniesienie do ułamka (procentu) wartości udzielanego zamówienia w stosunku do całości dotyczy wartości wszystkich zamówień łącznie udzielanych z wykorzystaniem ułatwień komentowanego artykułu. Ustawa ogranicza więc to uprawnienie podwójnie: raz – w zależności od wartości bezwzględnej tego zamówienia wyrażonej w kwocie, drugi raz – od wartości zsumowanych takich zamówień w ułamku do wartości całości. W żadnym więc przypadku nie będzie możliwości udzielenia całego zamówienia w podziale na mniejsze do wartości 80 000 euro lub 1 000 000 euro, gdyż maksymalna łączna wartość takich zamówień musi się zamknąć w 20% wartości całości. Jak wynika z powyższego, zastosowanie procedur właściwych dla wartości części możliwe jest więcej niż raz, o ile łącznie nie zostanie przekroczony udział 20% wartości całości” – Stachowiak Małgorzata. Art. 6(a). W: Prawo zamówień publicznych. Komentarz, wyd. VII. Wolters Kluwer Polska, 2018.

Stosowanie procedury określonej w art. 6a p.z.p. nie jest jednak wolne od ograniczeń. W pierwszej kolejności zamawiający powinien mieć na względzie treść art. 32 ust. 2 p.z.p., zgodnie z którym zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy zaniżać wartości zamówienia lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia. W przedmiocie stosowania art. 6a p.z.p. w kontekście art. 32 ust. 2 p.z.p. wypowiedział się w swojej opinii Urząd Zamówień Publicznych. W opinii tej jednoznacznie wskazano, że „sens normatywny tego przepisu sprowadza się do ustalenia, iż zamawiający nie może dokonywać podziału zamówienia w taki sposób, aby na skutek ustalenia wartości dla każdej z wydzielonych części zamówienia doszło do nieuprawnionego wyłączenia stosowania przepisów ustawy Pzp. Lege non distinguente, nie jest zakazany sam podział jednego zamówienia na części, ale jest zakazany taki podział, który bez uzasadnionej przyczyny zmierza do uniknięcia stosowania przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp.” (https://www.uzp.gov.pl/baza-wiedzy/interpretacja-przepisow/opinie-dotyczace-ustawy-pzp/inne/stosowanie-art.-6a-ustawy-pzp). Pogląd ten został przyjęty także w orzecznictwie czego przykładem jest orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej z dnia 19 lipca 2012 r., (BDF1/4900/59/59/12/1577) oraz orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej z 10 października 2011 r. (BDF1/4900/83/90/11/2484), w którym wskazano, że „GKO podziela równocześnie stanowisko wyrażone przez Urząd Zamówień Publicznych, iż przy stosowaniu przepisów art. 6a ustawy należy uwzględnić regulacje wynikające z treści art. 32 ust. 2 tej ustawy, który stanowi, że zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości.”

Decydując się na skorzystanie z procedury określonej w art. 6a p.z.p., Zamawiający powinien zachować szczególną ostrożność. Z uwagi na fakt, iż norma wynikająca z art. 32 ust. 2 p.z.p. ma szeroki i nieostry charakter łatwo spotkać się zamawiającemu z zarzutem dzielenia zamówienia w celu uniknięcia stosowania przepisów p.z.p. Dlatego też w przypadku skorzystania z art. 6a p.z.p. zamawiający powinien dysponować uzasadnieniem podziału zamówienia, którego zamierza udzielić. Zgodnie z przywołaną już opinią Urzędu Zamówień Publicznych „Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (…) przewiduje możliwość udzielania zamówień w częściach w sytuacji, gdy zamawiający już na etapie planowania zamówienia jest w stanie przewidzieć jego rozmiar oraz zakres, a decyduje się udzielać zamówienia sukcesywnie np. z przyczyn gospodarczych bądź organizacyjnych”.

W powyższym cytacie wskazano także, że zastosowanie procedury określonej, w art. 6a p.z.p. powinno zostać przewidziane już na etapie planowania zamówienia, a zamawiający jest w stanie przewidzieć jego wielkość oraz zakres. Pogląd ten wynika z treści drugiej przesłanki określonej w art. 6a p.z.p. tj. ograniczenia wartości części zamówienia do 20% wartości całego zamówienia. Interpretacja niniejszej przesłanki prowadzi do wniosku, że obliczenie wielkości części uzależnione jest od stanu wiedzy zamawiającego na etapie planowania zamówienia. Dlatego też aby zamawiający miał możliwość obiektywnej weryfikacji czy wielkość części, do której znajdzie zastosowanie art. 6a p.z.p. będzie mieściła się w ustawowym progu procentowym, musi już na etapie ustalania wartości zamówienia wiedzieć o tym czy skorzysta z procedury określonej w art. 6a p.z.p. Stanowisko to potwierdzone zostało także w orzeczeniu Głównej Komisji Orzekającej z 10 października 2011 r. (BDF1/4900/83/90/11/2484): „(…) w sytuacji, kiedy zamawiający już na etapie planowania zamówienia jest w stanie przewidzieć jego rozmiar i zakres może udzielić zamówienia sukcesywnie, czyli w częściach np. z przyczyn gospodarczych lub organizacyjnych. Sposób ustalenia wartości takiego rozwiązania reguluje treść art. 32 ust. 4 ustawy Pzp, zgodnie z którą jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych, albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia”. Podkreślenia wymaga więc kwestia, że jeszcze przed udzieleniem zamówienia, Zamawiający powinien zaplanować skorzystanie z art. 6a p.z.p. W konsekwencji nie znajduje akceptacji pogląd jakoby procedura określona w art. 6a p.z.p. mogłaby być traktowana jako środek doraźnego działania, który posłuży Zamawiającemu jako narzędzie do naprawienia postępowania obarczonego błędem, przeoczeniami, czy też opóźnieniami w procedurze.

Przykładem nieprawidłowego zastosowania art. 6a p.z.p. jest odstąpienie od konieczności stosowania przepisów p.z.p., w przypadku braku środków finansowych na realizację całości zamówienia. Potwierdzenie powyższego znajduje się w orzeczeniu Głównej Komisji Orzekającej z dnia 10 października 2011 r. (BDF1/4900/83/90/11/2484), w którym wskazano: „Odnośnie do argumentu Obwinionego o zastosowaniu w postępowaniu przepisów art. 6a ustawy P.z.p., skład orzekający I instancji zauważył, że w przedmiotowej sprawie niewątpliwie wartość części, co do której nie przeprowadzono postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (I etap robót) nie przekracza 20% wartości całego zamówienia publicznego ustalonego w oparciu o kosztorys inwestorski, czyli spełnia warunki określone w tym przepisie, to jednak zastosowanie przepisów art. 6a ustawy P.z.p. skutkujące odstąpieniem od stosowania określonych procedur przewidzianych w ustawie dla udzielenia zamówienia w określonej części nie może prowadzić do pominięcia stosowania równorzędnego w tym względzie przepisu ustawy P.z.p., tj. art. 32 ust. 2 tej ustawy. Na takie rozumienie wskazanego przepisu ustawy P.z.p., na który powołuje się Obwiniony wskazuje również przywoływana opinia Urzędu Zamówień Publicznych, którą w toku rozprawy przez Komisją Orzekającą przedstawił Obwiniony. Komisja orzekająca I instancji zauważyła również, że argumentacja Obwinionego co do braku środków na realizację całości zamówienia w 2009 r. jako uzasadnienie do odstąpienia od konieczności stosowania przepisów ustawy P.z.p. w ogóle nie zasługuje na uwzględnienie”.

Zastosowanie art. 6a p.z.p. jest dopuszczalne w sytuacji gdy wyłonienie wykonawcy „dużego zamówienia” nie doszło do skutku, a z uwagi na konieczną potrzebę zamawiającego niezbędne jest udzielenie zamówienia na czas prowadzenia następnego postępowania i udzielenia docelowego zamówienia. W sytuacji niemożliwej do przewidzenia umożliwienie udzielenia zamówienia w ramach uproszczonych procedur niewątpliwie działa na korzyść zamawiającego. Tak też wskazano w orzeczeniu Głównej Komisji Orzekającej z dnia 14 listopada 2016 r. (BDF1.4800.50.2016): „Jeżeli prowadzone postępowanie nie doprowadzi do wyłonienia wykonawcy na kolejny okres, a poprzednia umowa wygasła, zamawiający może na podstawie art. 6a wyodrębnić z całości udzielanego zamówienia część tego zamówienia, która zostanie udzielona na podstawie procedury ustalonej zgodnie z wartością tej wyodrębnionej części (nawet poniżej progu stosowania Pzp). Takie działanie jest zgodne z art. 6a Pzp i dyrektywą, nawet jeżeli bywa kwestionowane przez organy kontroli”.