„Komentarz do zasad konkurencyjności Program Operacyjny Kapitał Ludzki” autorstwa radcy prawnego Pawła Sendrowskiego. Powyższa publikacja, kierowana jest zarówno do beneficjentów programów unijnych, jak i do Pośredniczących.
Zasada konkurencyjności w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki 2007–2013 (PO KL) obowiązuje od dnia 1 października 2008 roku. Od tego czasu była wielokrotnie doprecyzowywana, zmieniana, rozbudowywana. Początkowo stanowiła jedynie kilka postanowień we wzorze umowy o dofinansowanie, dopiero z czasem urosła – zgodnie zresztą z przyporządkowaną jej nazwą – do roli „zasady”, regulacji, która w praktyce miała precyzyjnie określać prawa i obowiązki beneficjentów w tym zakresie.
Na przestrzeni kilku ostatnich lat niestety nie wypracowano jednolitych dla wszystkich – beneficjentów oraz Instytucji Pośredniczących / Instytucji Wdrażających (IP / IW) – wytycznych, zasad interpretacyjnych, przez co analizując niniejsze zagadnienie, nie sposób nie odnieść wrażenia, że w tej materii zapanował swoisty chaos.
Oczywiście Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (MIR) jako Instytucja Zarządzająca (IZ PO KL) w swoich interpretacjach i pismach do IP / IW przedstawia ogólne ramy, które pozwoliłyby wszystkim uczestnikom procesu związanego z wydatkowaniem środków w ramach PO KL na prawidłowe, niepozostawiające wielu wątpliwości stosowanie procedury w ramach zasady konkurencyjności.
Trudno też nie zauważyć, że MIR – w mojej opinii słusznie – w związku z ubogim stażem zasady konkurencyjności, brakiem orzecznictwa i doktryny stara się nawiązywać do wypracowanych już reguł i zasad interpretacyjnych znanych w zamówieniach publicznych.
Kierunek naznaczony przez MIR należy uznać za jak najbardziej prawidłowy. W tym aspekcie warto zwrócić uwagę, iż również Zasady finansowania PO KL, a więc dokument nadrzędny zarówno dla beneficjentów, jak i IP / IW oraz wszelkich jednostek kontrolujących realizację projektów PO KL, stanowi, że zasada konkurencyjności wprowadza znacznie bardziej uproszczony tryb niż w przypadku prawa zamówień publicznych, niemniej jednak ma na celu dopuszczenie szerszego grona podmiotów, które mogłyby być zainteresowane realizacją zamówień zlecanych przez beneficjentów.
Wydaje się jednak, że do dzisiaj – mimo kilku lat stosowania – zasada konkurencyjności zdaje się niedoskonała, budzi wiele niepotrzebnych wątpliwości, a nawet jest niezrozumiała (również dla pracowników IP / IW), co widać przede wszystkim w rozbieżnościach w ocenie tego zagadnienia przez poszczególne IP / IW.
Niestety, przywołane w niniejszej publikacji przykłady z praktyki, jak również sprawy analizowane przez MIR w związku z wnoszonymi przez beneficjentów odwołaniami od decyzji IP / IW dotyczącymi uznania wydatków za niekwalifikowane pokazują, że w przypadku zasady konkurencyjności z jednej strony IP / IW zdają się nie dostrzegać tego, że postępowania przeprowadzane w ramach tej zasady nie mogą być bardziej uciążliwe i skomplikowane dla beneficjentów niż zamówienia publiczne dla jednostek sektora finansów publicznych, a z strony widoczny jest brak odpowiedniego przygotowania merytorycznego osób odpowiedzialnych za ocenę i kontrolę w zakresie stosowania zasady konkurencyjności, w szczególności odpowiedzialnych za weryfikację prawidłowego szacowania przez beneficjentów zamówień, a zatem jednej z najważniejszych czynności, która następnie determinuje prawidłowe przeprowadzenie procedury.
W niniejszej publikacji stawiam sobie za cel przedstawienie jednolitych reguł i zasad mających oparcie w unormowaniach dotyczących PO KL, wiedzy zaczerpniętej z zamówień publicznych, jak również, z pewnością pomocnych, interpretacjach i pismach MIR.
Osoby zainteresowane nabyciem Komentarza zapraszam do kontaktu:
Marta Kabata
T: 502 875 224
E: mkabata@wgpr.pl
