Warto wskazać, że dość powszechnym uchybieniem zamawiających jest automatyczne odrzucanie ofert na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 2 Ustawy. Zamawiający (zresztą zgodnie z niegdyś obowiązującą w orzecznictwie tendencją) często przyjmują, iż błąd w pozycjach kosztorysowych powoduje, że oferta jest niegodna z treścią SIWZ. Niestety, prezentowane powyżej podejście zamawiających doprowadza do sytuacji, w której korzystne cenowo oferty są odrzucane ze względu na nieistotne, często błahe błędy w kosztorysach.
Takie też stanowisko KIO zajęła w orzeczeniu z dnia 11 lutego 2011 roku (KIO 186/11). Izba stwierdziła, iż w jej ocenie (na gruncie analizowanej przez KIO sprawy) zamawiający postąpił prawidłowo, dokonując poprawienia oferty odwołującego. KIO zwraca uwagę, że w analogiczny sposób zamawiający dokonał poprawy omyłek w innych ofertach, dokonane omyłki miały wpływ na cenę, lecz nieznaczny, i dokonane poprawki nie wpłynęły na ostateczny ranking ofert. W ocenie Izby nie doszło do naruszenia art. 89 ust. 1 pkt. 2 Ustawy, ponieważ po dokonaniu poprawienia omyłek na podstawie art. 87 ust. 2 pkt. 3 Ustawy nie było podstaw do jego zastosowania. Izba podziela stanowisko, że nieścisłości co do nomenklatury i oznaczeń w KNR-ach nie miały wpływu na zakres zaoferowanego przedmiotu zamówienia, a omyłki co do ilości sztuk można było poprawić, powiększając bądź pomniejszając ilość sztuk zgodnie ze zmianami dokonanymi w SIWZ, podobnie – wykreślając nadmiarowo wycenione pozycje i odejmując ich wartość od wartości oferty.
Zgodnie z treścią przepisu art. 87 ust. 2 Ustawy możliwość poprawienia błędu musi być jasna, oczywista, nie budząca jakichkolwiek wątpliwości, a ponadto musi wynikać z danych zawartych w samej ofercie bez jej uzupełniania przez wykonawcę. Z przepisu tego zdaje się wynikać ogólny zamiar ustawodawcy dopuszczenia do oceny w postępowaniu wszystkich ofert, nawet tych, które zawierają różnego rodzaju błędy, niedoskonałości, byleby tylko nie prowadziło to do zniekształcenia woli wykonawcy w zakresie istotnej części jego oferty. Taką intencję – wyraźnie odnoszoną do błędów w kosztorysach (wypełnionych przedmiarach robót) ustawodawca wyraził w uzasadnieniu do Ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw, którą wprowadzono zmiany do Ustawy w sposób następujący: w projekcie wprowadza się istotne zmiany dotyczące sposobu poprawiania oczywistych omyłek pisarskich i rachunkowych (art. 87 ust. 2 Ustawy). Jest to szczególnie istotne w kontekście zamówień na roboty budowlane, w których oferty wykonawców, niezwykle obszerne i szczegółowe, liczące nieraz po kilkadziesiąt tomów, często podlegają odrzuceniu ze względu na drobne błędy w ich treści. Proponowany przepis art. 87 ust. 2 pkt. 3 Ustawy w szczególności ma na celu umożliwienie poprawiania tego rodzaju błędów, które mogą pojawić się w trakcie sporządzania kosztorysu ofertowego.
Powyższe rozważania pokazują, iż niewłaściwe jest zatem utożsamianie pominięcia pozycji, nieodzwierciedlenia jej nazwy czy ilości jednostek w kosztorysie wykonawcy, z nieobjęciem treścią oświadczenia woli wykonawcy całego przedmiotu zamówienia.
Bartosz Kozłowski
radca prawny, wspólnik Wielkopolskiej Grupy Prawniczej
