Nowelizacją z dnia 22 czerwca 2016 r., wprowadzona została do systemu zamówień publicznych nowa, szczególna regulacja odnosząca się do zamówień na tzw. usługi społeczne.
Zgodnie z art. 138g ust. 1 nowego Rozdziału 6 zawartego w Dziale III ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2015 poz. 2164 z późn. zm.), dalej p.z.p., przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi, zwanych dalej „zamówieniami na usługi społeczne”, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty:
1) 750 000 euro – w przypadku zamówień innych niż zamówienia sektorowe lub zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa;
2) 1 000 000 euro – w przypadku zamówień sektorowych.
Należy wskazać, że przepisów powyższego rozdziału nie stosuje się do zamówień w dziedzinach obronności
i bezpieczeństwa.
Przedmiotem zamówienia na usługi społeczne są usługi wymienione w załączniku XIV do dyrektywy 2014/24/UE oraz załączniku XVII do dyrektywy 2014/25/UE. Należą do nich m.in. określone usługi zdrowotne, społeczne i pokrewne, usługi administracyjne w zakresie edukacji, opieki zdrowotnej i kultury (w tym usługi edukacyjne i szkoleniowe), świadczenia społeczne, usługi detektywistyczne i ochroniarskie, usługi pocztowe, usługi hotelowe i restauracyjne oraz inne, określone wprost w powyższych załącznikach.
Zgodnie z art. 138i ust. 1 p.z.p., zamawiający wszczyna postępowanie o udzielenie zamówienia na usługi społeczne za pomocą ogłoszenia o zamówieniu lub wstępnego ogłoszenia informacyjnego (za wyjątkiem wskazanym w ust. 3) Przepisy art. 11-11c (dotyczące zamieszczania i publikowania ogłoszeń, dokumentowania publikacji ogłoszeń oraz zmiany ogłoszenia) stosuje się odpowiednio. Ponadto w przypadku zamówienia na usługi społeczne, wstępne ogłoszenie informacyjne może obejmować okres dłuższy niż 12 miesięcy.
Jak głosi art. 138k p.z.p., zamawiający określa sposób przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na usługi społeczne z uwzględnieniem obowiązkowych elementów postępowania określonych w omawianym rozdziale oraz zasad równego traktowania i konkurencji, przejrzystości, proporcjonalności, a także przepisów art. 17 i art. 18 p.z.p. Przepis art. 93 stosuje się odpowiednio. Należy również uwzględnić przepisy, o których mowa w art. 138l i art. 138m p.z.p.
Zamawiający może przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia na usługi społeczne, w którym:
1) w odpowiedzi na ogłoszenie wszyscy zainteresowani wykonawcy składają oferty wraz z informacjami potwierdzającymi, że nie podlegają wykluczeniu oraz spełniają warunki udziału w postępowaniu albo
2) w odpowiedzi na ogłoszenie wszyscy zainteresowani wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wraz z informacjami potwierdzającymi, że nie podlegają wykluczeniu oraz spełniają warunki udziału w postępowaniu, albo
3) przeprowadza negocjacje z wykonawcami dopuszczonymi do udziału w postępowaniu.
Korzystną regulację przewiduje art. 138q p.z.p., zgodnie z którym zamawiający ustala terminy składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu z uwzględnieniem złożoności przedmiotu zamówienia oraz czasu potrzebnego na przygotowanie ofert lub wniosków.
Art. 138r ust. 1 p.z.p. głosi, iż zamawiający odrzuca ofertę w przypadkach określonych w art. 89. Warto wskazać, że zamawiający odrzuca ofertę również w innych przypadkach niż określone w art. 89, jeżeli przewidział dodatkowe przesłanki odrzucenia oferty w ogłoszeniu o zamówieniu albo w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Jest to bardzo istotne rozszerzenie uprawnień zamawiającego w porównaniu do rygorów przewidzianych chociażby w przypadku przetargu nieograniczonego.
W myśl art. 138r ust. 3 p.z.p., zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów, w szczególności jakości i zrównoważonego charakteru usług społecznych, ciągłości lub dostępności danej usługi lub kryterium stopnia uwzględnienia szczególnych potrzeb użytkownika usługi.
Wreszcie, po udzieleniu zamówienia na usługi społeczne, zamawiający przekazuje do publikacji ogłoszenie o udzieleniu zamówienia. Przepisy art. 95 ust. 2 p.z.p. stosuje się. Zamawiający może grupować kwartalnie ogłoszenia o udzieleniu zamówienia oraz przekazywać je do publikacji, w terminie 30 dni od ostatniego dnia każdego kwartału (w myśl art. 138s p.z.p.).
Warto wskazać, że bardzo uproszczoną procedurę dopuszczono w przypadku zamówień na usługi społeczne, których wartość jest mniejsza niż kwoty określone w art. 138g ust. 1 p.z.p. Można powiedzieć, że w tym przypadku procedura tworzona jest przez samego zamawiającego.
Zgodnie z art. 138o ust. 2 p.z.p., zamawiający udziela wówczas zamówienia w sposób przejrzysty, obiektywny i niedyskryminujący. Jak głosi ust. 3, zamawiający zamieszcza na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, a jeżeli nie ma strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, na stronie internetowej, ogłoszenie o zamówieniu, które zawiera informacje niezbędne z uwagi na okoliczności jego udzielenia, w szczególności:
1) termin składania ofert uwzględniający czas niezbędny do przygotowania i złożenia oferty;
2) opis przedmiotu zamówienia oraz określenie wielkości lub zakresu zamówienia;
3) kryteria oceny ofert.
Niezwłocznie po udzieleniu zamówienia zamawiający zamieszcza na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, a jeżeli nie ma strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej na stronie internetowej, informację o udzieleniu zamówienia, podając nazwę albo imię i nazwisko podmiotu, z którym zawarł umowę w sprawie zamówienia publicznego. W razie nieudzielenia zamówienia zamawiający niezwłocznie zamieszcza na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, a jeżeli nie ma strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej na stronie internetowej, informację o nieudzieleniu zamówienia (art. 138o ust. 4 p.z.p.).
Odnośnie procedury przewidzianej w art. 138o p.z.p., jak wskazuje w przedstawionej przez siebie interpretacji przepisów Urząd Zamówień Publicznych, „uznać należy, że wykonawcy uczestniczącemu w takim postępowaniu nie przysługuje odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej. W przypadku postępowań prowadzonych w oparciu o art. 138o ustawy Pzp zamawiającego nie wiążą przepisy ustawy Pzp, z wyjątkiem reguł wskazanych w ust. 2-4 powyższego artykułu, a co za tym idzie zasadnym wydaje się twierdzenie, że wykonawca nie ma możliwości skorzystania ze środków odwoławczych przewidzianych w dziale VI ustawy Pzp”.
Warto wskazać, że w przypadku zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi o wartościach przekraczających kwoty, o których mowa w art. 138g ust. 1 p.z.p., przewidziane jest w ustawie odesłanie do stosowania przepisów działu VI ustawy Pzp, a więc również dot. odwołania do KIO.
Radosław Rymarczyk
aplikant radcowski w Wielkopolskiej Grupie Prawniczej
